Zuid-Afrikaanse taal

Zuid-Afrikaanse taal

Wie zich een beetje verdiept in de geschiedenis van Zuid-Afrika, zal het niet ontgaan dat Zuid-Afrika een nauwe band heeft met Nederland. Het waren tenslotte de Nederlandse kooplieden die een bevoorradingspost stichtten aan de voet van de Tafelberg. Het Zuid-Afrikaans is dan ook nauw verwant aan de Nederlandse taal. Het Zuid-Afrikaans wordt nog steeds gesproken door Zuid-Afrikanen die afstammen van de eerste Afrikaanse boeren, die zich in de Kaap provincie vestigden. Maar de Afrikaanse taal staat onder druk, omdat het ten tijde van de Apartheidsjaren een officiële taal van Zuid-Afrika was, die door de zwarte bevolking verplicht moest worden geleerd. Veel zwarte Zuid-Afrikanen zien het Zuid-Afrikaans dan ook als de taal van de onderdrukker.

Ontstaan van de Zuid-Afrikaanse taal

Hoewel de Afrikaanse taal zijn oorsprong heeft in het Nederlands, zijn veel Zuid-Afrikaanse woorden afkomstig uit het Portugees, Frans en de Bantoe- en Khoisan talen van de oorspronkelijk bewoners van Zuid-Afrika. Ook grammaticaal wijkt het Zuid-Afrikaans af van het Nederlands, maar toch is de taal voor Nederlanders en Vlaams sprekende Belgen wel te volgen. Het is meestal niet nodig om het Zuid-Afrikaans te vertalen, maar een woordenboek kan uitkomst bieden bij woorden die lijken op het Nederlands, maar door de eeuwen heen een andere betekenis hebben gekregen.
Voor Nederlands sprekende toeristen heeft de Afrikaanse taal vooral veel grappige en leuke zinnen, woorden en spreuken. Dit komt omdat veel moderne leenwoorden en namen die bij de Nederlandse taal letterlijk zijn overgenomen uit vreemde talen zoals het Engels of Frans, in het Zuid-Afrikaans een eigen ‘vertaling’ hebben gekregen. Zo wordt een computer een rekenaar genoemd, een barbecue is een ‘braai’, goedemorgen is ‘goeiemôre’ en champagne is ‘vonkelwyn’. De grammatica kent geen uitgangen, zodat de taal voor ons kinderlijk klinkt. Toch is het niet zo makkelijk om de Zuid-Afrikaanse taal te leren, misschien juist omdat de taal zo op het Nederlands lijkt.

Taalmonument en Taalmuseum

Om de Afrikaanse taal te eren is in 1975 in het stadje Paarl in de Wijnlanden het Afrikaanse Taalmonument opgericht. Het monument symboliseert de oorsprong van het Zuid-Afrikaans in Europa, de invloeden van de verschillende Europese talen en de groei van de taal. Vanaf het monument, dat op de Paarlberg buiten Paarl is gebouwd, heeft u een fraai uitzicht over de vallei van Paarl. Bent u geïnteresseerd in de Zuid-Afrikaanse taal, bezoek dan tijdens uw reis door Zuid-Afrika ook het Taalmuseum in het centrum van Paarl. Hier leert u meer over de geschiedenis en ontwikkeling van de taal. Als u én het museum én het monument bezoekt, krijgt u korting op de entree.